Bedoeld is: antroposofie in de media. Maar ook: in de persbak van de wijngaard, met voeten getreden. Want antroposofie verwacht uitgewrongen te worden om tot haar werkelijke vrucht door te dringen. Deze weblog proeft de in de media verschijnende antroposofie op haar, veelal heerlijke, smaak, maar laat problemen en controverses niet onbesproken.

vrijdag 30 juli 2010

Opinie

Dinsdag 27 juli had ik het in ‘Lijfstraf’ nog over de situatie op de Belgische vrijeschool in Leuven, volgens Het Nieuwsblad en De Standaard. Ramond De Jonghe, die er blijkbaar vlak naast woont, schreef bij dit bericht als commentaar:

‘Ja, zo ken ik ze weer, die van hier bij mij om de hoek.
Ik heb op mijn site trouwens een reactie geschreven over wat Lieve Vansintjan in de krant komt declameren.
Er komt denk ik nog een staartje aan dat verhaal.’

Met dat staartje zal hij vast gedoeld hebben op het opinieartikel in De Standaard twee dagen later. Onder de rubriek ‘Opiniemakers’ viel namelijk de bijdrage ‘Steinerschool’ te lezen van een auteur, over wie de krant merkwaardigerwijs vermeldde:

‘Naam en adres bekend. De briefschrijver publiceerde onder de schuilnaam Ramon De Jonghe “Focus op de steinerschool”.’

Ramond De Jonghe een schuilnaam? Dat is nieuw voor mij. Nou ja, we weten wie ermee bedoeld wordt. Hij schrijft:

‘De steinerschool van Leuven heeft het zwaar te verduren. Ze komt nu voor de derde keer in drie jaar tijd negatief in de media. Je kunt dat betreuren, maar daar is meestal wel een reden voor. Bijvoorbeeld wanneer structurele problemen blijven aanslepen en ouders het gevoel hebben dat ze bij dringende vragen rond hun kinderen voortdurend wandelen worden gestuurd. Dan komt er altijd wel een moment dat iemand hulp zoekt buiten de school.

De laatste jaren krijgt de steinerschool ook wereldwijd veel kritiek. Zowel ouders, onderwijskundigen als journalisten beginnen zich almaar meer vragen te stellen bij de werking van deze methodeschool die uitgaat van de antroposofie, een leerstelsel gebaseerd op de helderziende waarnemingen van de Oostenrijkse esotericus Rudolf Steiner (1865-1925).

Rond de steinerschool hangt een metersdikke mist waarin antroposofen, de mensen achter het gordijn, onder het mom van onderwijs hun project antroposofie proberen te realiseren. Op zich niets mis mee als die ideeën zouden worden getoetst aan de werkelijkheid en eventueel zouden worden bijgesteld, bewerkt of zelfs verworpen. Dat gaat zo met ideeën: er zijn goede en slechte. Maar antroposofen kennen geen slecht idee van Steiner. Er hoeft dus ook niets te worden aangepast. Kortom: wij zitten anno 2010 opgescheept met scholen waar men min of meer werkt aan de hand van de tijdgeest van 1919.

Verbaast het dan nog dat steinerscholen en met hen antroposofen door critici steeds maar weer worden gewezen op: onwetenschappelijkheid, onverantwoorde pedagogie, gebrekkige didactiek, toepassen van lijfstraffen, sektarisme en het in stand houden van een rassenleer die blanke Europeanen als “volwassener” ziet dan andere volkeren?

Toch kan de steinerschool nog genieten van het imago dat ze decennialang bij het grote publiek heeft opgebouwd. En wat voor één. “Kinderen kunnen er al spelende leren rekenen, lezen en schrijven; veel tekenen en schilderen; muziek maken en toneel spelen. Onderwijs voor hoofd, hart en handen.” Zo wordt vaak over de steinerschool gedacht.

Wat argeloze ouders wel heel vlug te weten kunnen komen, is dat in de steinerschool niet altijd zo'n positief klimaat heerst als men wil doen uitschijnen. Men wijst bijvoorbeeld een aantal zaken die bij kinderen geliefd zijn resoluut af. Géén televisie, géén computer, géén viltstiften, géén voetbal, géén plastic speelgoed (Lego), géén frisdranken (Coca Cola, foei!), en géén mediahypes, om maar wat op te noemen. In ieder geval: heel veel “géén”. Kinderen die toch willen meegaan in de stroom van de moderne tijd en bijvoorbeeld thuis televisie kijken of (bouw maar een brandstapel) computerspelletjes spelen, doen daar meestal op school wijselijk het zwijgen toe.

Nog een nuance: kinderen mogen in de steinerschool helemaal niet zomaar doen wat ze willen. Gezag speelt een heel grote rol. Een belangrijk kenmerk dat de steinerschool onderscheidt van reguliere scholen is juist de autoriteit van de leraar, die als leidsman voor de kinderen op een hoger plan staat. Dat een dergelijke verheven positie een gevoel van onaantastbare handelingsvrijheid met zich kan meebrengen, is dan helemaal geen vergezochte gedachte. Ik denk dan in de eerste plaats aan de meest absurde manieren van straf geven.

Tegen sceptici hebben de steineradepten één krachtig argument: “Wij zijn door het ministerie van onderwijs erkend en gesubsidieerd en wij mogen getuigschriften en diploma's uitreiken (en we hebben geen zittenblijvers).” Toch verwondert het niet dat er ouders zijn die na verloop van tijd tot de conclusie komen dat ze zich hebben vergist of het gevoel hebben dat ze flink in het ootje zijn genomen.’

De oorspronkelijke, volledige brief is, zoals Ramon De Jonghe dinsdag al min of meer aankondigde, op zijn eigen website te vinden, compleet met literatuurverwijzingen. In De Standaard kwamen er natuurlijk reacties op, waarbij Filip Van de Velde in Gent en Rob Lemeire in Brussel zich het meest ijverig roerden in hun pro’s en contra’s. Dat doet me terugdenken aan het commentaar bij ‘Bles’ op 9 januari, warin ik nog uitgebreid met Ramon De Jonghe van gedachten heb gewisseld over de speciale behandeling door kranten, en De Standaard in het bijzonder, van vrijescholen in België. En dan niet ten negatieve, maar ten positieve. Men zou namelijk tegen betaling te positief over dit onderwijs schrijven of laten schrijven.

Even ter zijde: wat moet dit wel niet gaan betekenen als Peter Vandermeersch, die gedurende 22 jaar bij De Standaard werkte, de laatste twaalf als hoofdredacteur, op 1 september de nieuwe hoofdredacteur van NRC Handelsblad wordt? Sinds 2001 fungeerde hij in België zelfs als hoofdredacteur-directeur. NRC Handelsblad schreef op 29 juni over hem:

‘Hij is nu algemeen hoofdredacteur van het Belgische mediaconcern Corelio. Vandermeersch is verantwoordelijk voor de Vlaamse kranten De Standaard en Het Nieuwsblad/De Gentenaar. (...) Vandermeersch pleit voor onafhankelijke journalistiek maar schuwt de commercie niet. Bij De Standaard gaf hij de marketing een centrale plek binnen het bedrijf. Dat leverde hem als eerste journalist ooit in België de titel Marketeer van het Jaar op.’

Hoe het ook zij in België, De Standaard voorop, bij het bevoordelen van vrijeschoolonderwijs: de ingezonden brief van Ramon De Jonghe doet daar niet aan mee. Maar wat gebeurt er een dag later? Vandaag verschijnt er nog een opinieartikel, over hetzelfde onderwerp, als een reactie, door Manu Tassier, onder de titel ‘Alle steinerscholen op een hoopje’:

‘Zijn alle steinerscholen in Vlaanderen bolwerken van een sekte die kinderen willen hersenspoelen tot wereldvreemde domoren? Je zou het denken na de brief die lezer Ramon De Jonghe (een schuilnaam) publiceerde (DS 29 juli). Hij heeft blijkbaar slechte ervaringen met de steinerschool van Leuven en grijpt de problemen daar aan om het hele steineronderwijs de grond in te boren: scholen “waar men min of meer werkt aan de hand van de tijdgeest van 1919”, gekenmerkt door onwetenschappelijkheid, onverantwoorde pedagogie, zelfs lijfstraffen en waar racisme wordt gepredikt.

Nu heeft mijn dochter net haar laatste jaar lager onderwijs afgewerkt in de steinerschool van Anderlecht. Ik kan me uiteraard vergissen, maar ik heb niet de indruk dat de school een sociaal gehandicapte heeft afgeleverd. En sporen van lijfstraffen heb ik nooit gezien.

Elk kind is uniek, elke schoolkeuze een individuele beslissing van de ouders – voor onze zoon hebben we na de kleutertijd in de steinerschool een andere keuze gemaakt. We vonden als ouders dat de talenten voor onze dochter in een steinerschool het best tot hun recht zouden komen – inderdaad “onderwijs voor hoofd, hart en handen”. We zijn best tevreden over het resultaat, hoewel we ook regelmatig onze bedenkingen hadden en er zeker zaken voor verbetering vatbaar zijn, maar in welke school is dat niet zo?

Voelde ik me in die zes jaar belaagd door de antroposofen die achter het gordijn hun project proberen te realiseren, zoals De Jonghe zegt? De antroposofische achtergrond was vanaf het begin duidelijk, elke nieuwe ouder kon een inleidende lezing volgen. Antroposofie is niet mijn ding, maar ik heb nooit ook maar enige druk gevoeld om me te “bekeren”. Bij de figuur van Rudolf Steiner (1861-1925) kunnen inderdaad vraagtekens geplaatst worden, hij heeft onmiskenbaar antisemitische en racistische uitspraken gedaan. De antroposofische beweging heeft hiervan afstand genomen. Ze heeft wel de neiging Steiner nog te veel op een voetstuk te plaatsen, maar ik heb nooit ook maar een zweem van racistische indoctrinatie gemerkt in de school.

Sommige vrijzinnigen sturen hun kinderen naar een katholieke school door de kwaliteit van een bepaalde school en omgekeerd – en zo heb ik mijn dochter naar de steinerschool gestuurd, bewust van het feit dat er bepaalde “spelregels” gevolgd moeten worden: het integreren van de natuurlijke cycli in de leerinhoud, het gebruik van zo veel mogelijk natuurlijke materialen (inderdaad, geen viltstiften en geen Lego – maar daar heeft ze thuis genoeg huisjes mee gebouwd), geen Coca-Cola (is dat zo’n probleem dat ze dat op school niet mocht drinken?). Geen voetbal, zoals De Jonghe opmerkt, inderdaad, maar hoeveel traditionele scholen verbieden niet het voetballen op de speelplaats?

En was er een heksenjacht tegen kinderen die het waagden thuis televisie te kijken of computerspelletjes te spelen? Mijn dochter kon onbevreesd in de klas vertellen over wat ze in het nieuws had gezien. Er werd zelfs af en toe naar een (leerzame) film gekeken. Ja, computers werden in de klas niet gebruikt en er kan over gediscussieerd worden of ze ook in een steinerschool niet op hun plaats zijn.

Elk kind, elke ouder, elke school heeft zijn of haar eigen verhaal. Het verhaal van mijn dochter is overwegend positief. Ze is nu klaar voor haar nieuwe keuze, het traditioneel onderwijs. Ramon De Jonghe heeft zijn eigen verhaal, maar zijn negatieve kritiek gaat te kort door de bocht.

Manu Tassier is redacteur bij deze krant.’

Het is altijd interessant om te zien hoe antroposofie door mensen wordt beoordeeld die er niet goed in thuis zijn, maar er wel de vruchten van plukken. Externe beeldvorming speelt daarin een rol, maar ook eigen ervaringen. – Na deze excursie naar het vrijeschoolonderwijs in België weer gauw terug naar Nederland. De Vereniging van vrijescholen kondigt namelijk al een paar dagen op haar website twee conferenties aan. De ene is een internationale conferentie in Terneuzen, in de Stedelijke Scholengemeenschap De Rede aldaar. Dit is waarschijnlijk omdat de vrijeschool ter plekke geen ruimte heeft die groot genoeg is voor zo’n gebeurtenis. En waarom dan gekozen voor Terneuzen? De uitnodiging geeft het antwoord:

‘De Internationale Conferentie wordt jaarlijks georganiseerd op de school waar de Michaëlonderscheiding is uitgereikt. De Michaëlonderscheiding is in 2008 ingesteld door de Vereniging van vrijescholen en wordt jaarlijks toegekend aan een vrijeschoolleraar of pedagoog voor het jonge kind. Met de toekenning wordt stilgestaan bij de inzet die pedagogen leveren, hun perspectief op het kind en hun bijdrage aan de maatschappij. Het eerbewijs wordt ieder jaar op de MichaëlConferentie uitgereikt en is onlosmakelijk verbonden aan UNESCO’s World Teachers’ Day.

Dit jaar wordt de conferentie in Terneuzen georganiseerd op de Stedelijke Scholengemeenschap De Rede op vrijdag 24 en zaterdag 25 september. Werner Govaerts, mede-auteur van het boek Een betere wereld voor kinderen, zal tijdens de conferentie een voordracht houden met als onderwerp De kracht van educatie.

Programma in het kort:
vrijdag: 19.30-21.45 uur met een lezing van Werner Govaerts
zaterdag: 08.30-13.30 uur Zeeuws ontbijt en aansluitend gespreks- en werkgroepen
Voor verdere informatie over het programma: klik hier. (nadere informatie volgt z.s.m.) [Er blijkt hier echter nog niets te klikken te zijn, MG]

Het thema van de Internationale Conferentie sluit aan bij the European Year for Combating Poverty and Social Exclusion. Wilt u hierover meer weten verwijzen wij u graag naar: http://www.2010againstpoverty.eu/?langid=en

Voor wie?
De conferentie is voor iedereen die verbonden is aan een Vlaamse of Nederlandse vrijeschool. Uiteraard zijn ook deelnemers uit andere landen welkom, echter de voertaal zal voornamelijk Nederlands zijn.

Voordracht van Werner Govaerts, o.a. vormingscoördinator van Federatie Steinerscholen Vlaanderen. Samen met Christopher Clouder en Michiel Matthes schreef Werner Govaerts een boekje waarin wordt uiteengezet dat met relatief beperkte middelen en investeringen de kwaliteit van het kind-zijn in de Westerse samenlevingen behoorlijk verbeterd kan worden. Dat is geen kwestie van geld, maar van het toepassen van nieuwe inzichten.

Dit boekje is geïnspireerd op het denkwerk van de Alliance for Childhood European Network Group en de werkgroep voor de kwaliteit van het kind-zijn in het Europees Parlement. Het is gebaseerd op een aantal fundamentele nieuwe ontdekkingen over de kwaliteit van onze Westerse samenleving in het algemeen en over de kwaliteit van het kind-zijn in het bijzonder.’

Wie echter de Michaëlonderscheiding 2009 heeft gekregen, staat er niet bij. Iemand uit Terneuzen blijkbaar. Ik moet teruggrijpen op het filmverslag van de MichaëlConferentie 2009 op de weblog van de Vereniging van vrijescholen om daar achter te komen. En inderdaad, op 2:20 wordt vermeld:

‘In het kader van de UNESCO wereldlerarendag wordt de vrijeschoolpedagoog 2010 benoemd. Truus Impens van de Zonneschool in Terneuzen heeft dit jaar de eer. De internationale conferentie zal volgend jaar dus plaats vinden in Zeeuws Vlaanderen.’

Hoe men eigenlijk tot die verkiezing komt, is mij niet duidelijk. Dan over Werner Govaerts: hij is tevens lid van de Raad van Bestuur van Via Libra (voorheen de Rudolf Steineracademie), samen met Sonia Jansen en Chris Maryns-Van Autreve. Verder is hij daar verantwoordelijk voor ‘uitgeverij & publicaties, beleidsplanning en coördinatie, alle overige informatie en aankoopbeleid’.

Met hem, en met de gekozen plaats van handeling, is dus een aantrekken van de banden tussen het vrijeschoolonderwijs in Nederland en Vlaanderen goed mogelijk. – Dan nu de tweede conferentie. Dat is inderdaad de MichaëlConferentie 2010 zelf. Die wordt als volgt aangekondigd:

‘De MichaëlConferentie 2010 wordt georganiseerd op 5 oktober, in congrescentrum Antropia te Driebergen. De conferentie duurt van 10.00 uur tot 18.00 uur; de ontvangst start om 8.45 uur. De Vereniging van vrijescholen organiseert de conferentie.
Het thema van de conferentie is Kind in dialoog. Voor uitgebreide informatie over dit thema, klik hier. (info volgt z.s.m.) [Hetzelfde euvel als bij de vorige aankondiging, MG]

Op deze pagina treft u de meest actuele informatie over de conferentie. De informatie wordt regelmatig bijgewerkt. Hebt u vragen, neem dan contact op met de Vereniging van vrijescholen, via email: vereniging@vrijescholen.nl of via telefoon: 0343 53 60 60. Wij helpen u graag verder.
Deelname voor scholen loopt via de leiding van de school. Hiervoor wordt een speciaal Email-adres geopend.
Download het voorlopige programma

Over het programma:

Het thema van de conferentie, Kind in dialoog, zal door drie sprekers worden uitgewerkt:
Luc Stevens: De leerling als partner: respect, verantwoordelijkheid en autonomie.
Clarence Harvey: Soul in education.
Maarten Dolk: Rekenen en wiskunde, waarom, wanneer en hoe?

Luc Stevens, Algemeen Directeur van NIVOZ. Het NIVOZ is een denktank, die via de takken onderzoek, opleiding en forum een veelvormige onderwijspraktijk als perspectief heeft en bij wil dragen aan het maatschappelijke gesprek over onderwijs. Zorg voor onze kinderen is volgens Stevens namelijk niet alleen een overheidstaak, want: “It takes a whole village to raise a child”. Voor meer informatie: http://www.nivoz.nl/

Clarence Harvey, Teaching & Learning Coordinator Steineracademy Hereford, de eerste gesubsidieerde vrijeschool VO in Groot Brittannie. Voor meer informatie: http://www.steineracademyhereford.eu/

Maarten Dolk is lector geïnspireerd leren bij de Hogescholen Helicon, Stenden en Zuyd, hij is ook verbonden aan het Freudenthal Instituut. Hij ontwikkelt en onderzoekt onder meer rekenonderwijs en de rol van leraren bij het (reken)onderwijs. Hij vindt dat het denken bij de kinderen moet worden gelegd. Dat gebeurt te weinig. Hij zal ideeën aanreiken om dat bij rekenen te doen. Voor meer informatie: http://www.fi.uu.nl/nl/medewerkers/medewerkers/medewerker63.html

Klik hier om de aankondiging van de conferentie te downloaden (PDF)’

Luc Stevens! Wie kent hem niet? Wikipedia vermeldt onder meer over hem:

‘Professor en orthopedagoog Luc Stevens aan de Universiteit Utrecht liet zich in 1987 met regelmaat kritisch uit over de vormgeving en het beleid van het speciaal onderwijs. Het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen en de Landelijke vakorganisaties gaven daarom hem en professor Doornbos van de Universiteit van Amsterdam de opdracht om onderzoek te doen naar de groei en mogelijkheden binnen het speciaal onderwijs. Luc Stevens staat sinds 1994 tot vandaag de dag zeer bekend om zijn bijdragen en onderzoek omtrent het adaptief onderwijs.’

Elders op internet, op de ‘wikispace over Leerpsychologie’, lees ik over hem:

‘Van 1968 tot 1975 was hij wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de universiteit in Nijmegen. Hij promoveerde in 1975 en is tot 1981 rector aan de Universiteit Utrecht. Ook was hij een docent pedagogiek. Van 1981 tot 2002 is hij leraar orthopedagogiek aan de Universiteit Utrecht. In 1983 is hij Leider Orthopedagogisch Project Afstemming, dit duurde tot 1996. Ondertussen was hij bekend geworden in 1994 om zijn onderzoek rond het adaptief onderwijs. In 1999 is hij leider van het project Schoolethos, dit leiderschap duurde tot 2004. In 2003 is was hij voorzitter van de visitatiecommissie PABO’s. Toen heeft hij ook de NIVOZ opgericht, momenteel is hij daar nog de directeur van.’

En op de website van dit NIVOZ kom ik een mooi portret van ‘Algemeen Directeur Luc Stevens’ tegen:

‘“Eerst het kind, dan de leerling” is een lijfspreuk van NIVOZ-directeur Luc Stevens (1941). Centraal in zijn filosofie staan de onvervreemdbare rechten van het kind. Kom je hieraan tegemoet, dan komen veel resultaten die je van hen verwacht als leerling vanzelf.

De zorg voor je kinderen is veelomvattend en niet vrijblijvend, wil je tot werkelijke ontplooiing van je leerlingen komen: een docent heeft liefde voor het kind en toewijding aan zijn of haar vak nodig. Daaronder ligt het besef dat het product van onderwijs schuilt in het proces – de groei en talentontwikkeling van de leerling – en niet in een prestatiegerichte competitie tussen leerlingen en scholen.

Eén van Luc Stevens’ grote voorbeelden is zijn leraar Grieks, een begaafd classicus die het oude Griekenland tot leven bracht in de klas. Het waren niet alleen taalanalytische vaardigheden, maar ook nieuwsgierigheid en de verbeelding die werden aangewakkerd tijdens zijn lessen, waarin hij verhaalde over zijn trektocht per ezel door het land. Het was een streng en soeverein man, die hoge eisen stelde aan zijn leerlingen. Dat merkte je echter nauwelijks: zijn eisen waren individueel genuanceerd, waardoor iedere leerling werd opgestuwd voorbij zijn persoonlijke grenzen. Zo creëerde de docent een werkelijkheid die heel uitdagend en tegelijkertijd aangenaam en veilig was.

De sfeer in die klas komt overeen met de basisbehoeften die de motivatiepsychologie heeft geformuleerd en een leidraad vormen in het recent afgesloten project Schoolethos: relatie, competentie en autonomie.

Stevens is intensief betrokken geweest bij voorbereiding en vormgeving van overheidsbeleid ten dienste van kinderen met leer- en gedragsproblemen. Daarnaast publiceerde hij nationaal en internationaal over de kwaliteit van leraar-leerlinginteractie en adaptief onderwijs. In dit verband is hij een veelgevraagd spreker en veel van zijn bevindingen zijn inmiddels geïntegreerd in bestaand onderzoek.

Na zijn emeritaat als hoogleraar richtte hij met enkele geestverwanten het NIVOZ op, bij gebrek aan een onafhankelijke stem in het gesprek over onderwijs in Nederland. Het NIVOZ is een denktank, die via de takken onderzoek, opleiding en forum een veelvormige onderwijspraktijk als perspectief heeft en bij wil dragen aan het maatschappelijke gesprek over onderwijs. Zorg voor onze kinderen is volgens Stevens namelijk niet alleen een overheidstaak, want: “It takes a whole village to raise a child”.

1981-2002 Hoogleraar orthopedagogiek, Universiteit van Utrecht
1983-1996 Leider Orthopedagogisch Project Afstemming (OPA)
1999-2004 Leider project Schoolethos
2003-heden Algemeen Directeur NIVOZ - docent Pedagogisch Leiderschap’

Met hem heeft de Vereniging van vrijescholen een spreker in huis weten te halen die aardig wat verwantschap heeft met het vrijeschoolonderwijs, zoals uit het bovenstaande blijkt. En nu ik toch bezig ben met een oud-hoogleraar orthopedagogiek, mag ik bij deze ook wel zijn oud-collega aan de Groningse Universiteit, Han Nakken, gedenken. Die is een week geleden, op 23 juli, op 69-jarige leeftijd in zijn woonplaats Groningen overleden. Veel te jong natuurlijk. Gisteren is hij begraven. Een maand eerder was er nog een prijs ingesteld die naar hem vernoemd is. De RUG liet op 22 juni het volgende persbericht uitgaan, onder de titel ‘Han Nakken Prijs ingesteld. Zorg voor personen met Zeer Ernstig Verstandelijke en Meervoudige Beperkingen’:

‘Voor de beste wetenschappelijke prestatie en de opmerkelijkste praktijkprestatie op het gebied van de zorg voor personen met Zeer Ernstig Verstandelijke en Meervoudige Beperkingen is een prijs ingesteld: de Han Nakken Prijs. De prijs wordt eens in de twee jaar uitgeloofd door het Research Centre on Profound and Multiple Disabilities van de afdeling Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen.

De prijzen van ieder € 2500,- zullen om de twee jaar worden uitgereikt, te beginnen op 6 december 2010. Op deze dag zal tevens de eerste Han Nakken Lezing worden gehouden.

Han Nakken

De prijzen zijn vernoemd naar prof.dr. Han Nakken. Nakken (1940) was sinds 1987 hoogleraar Orthopedagogiek aan de RUG en ging in 2005 met emeritaat. Hij wordt gezien als de pionier op het gebied van onderzoek naar het verbeteren van de zorg voor personen met Zeer Ernstig Verstandelijke en Meervoudige Beperkingen (ZEVMB). Daarmee legde hij de basis van het Research Centre on Profound and Multiple Disabilities van de RUG, dat op 11 juni 2010 officieel werd geopend.

Twee prijzen

Naast het coördineren van onderzoek en onderwijs wil het bestuur de activiteiten van het nieuwe onderzoekscentrum accentueren met de instelling van twee prijzen en de lezing. Instellen. De beide versies van de Han Nakken Prijs zijn respectievelijk bedoeld voor de beste wetenschappelijke prestatie en de opmerkelijkste praktijkprestatie op het gebied van (de zorg voor) personen met ZEVMB. Het betreft een prestatie die in de laatste twee jaar gerealiseerd
is door een persoon met de Nederlandse nationaliteit.

Meedingen

Wie mee wil dingen naar één van de prijzen, dient een aanmeldingsformulier in te vullen en dit vóór 25 september 2010 te mailen aan m.cazemier.van.den.berg@rug.nl. De aangemelde prestatie moet betrekking hebben op de periode 1 januari 2008 tot 1 augustus 2010. De inzendingen worden beoordeeld door een jury die zal bestaan uit een voorzitter en drie leden voor de beoordeling van de wetenschappelijke prestatie (publicatie) en drie leden voor de beoordeling van de praktijkprestatie.

Voor meer informatie en het downloaden van het aanmeldingsformulier, zie op www.rug.nl/pedok/onderzoek/researchpmd

In een overlijdensadvertentie in de Volkskrant op 27 juli schreven ‘medewerkers en oud-medewerkers van de afdeling Orthopedagogiek’ onder meer:

‘Han was sinds 1985 als hoogleraar werkzaam met de leeropdracht: “Orthopedagogiek, in het bijzonder met betrekking tot de opvoeding van het in zijn ontwikkeling belemmerde kind’. Zowel nationaal als internationaal heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan het onderwijs en het onderzoek op zijn vakgebied. Vanaf november 2005 was hij met emeritaat, maar hij heeft tot voor kort nog veel onderzoek mede begeleid.

In onze herinnering zal hij blijven voortleven als een inspirerende, hardwerkende en zeer betrokken onderzoeker en docent, die veel voor het vakgebied en de afdeling heeft betekend.’

Ondertekend door Erik Knorth, Alexander Minnaert, Wied Ruijssenaars en Carla Vlaskamp. Carla Vlaskamp kwam in deze weblog nog ter sprake op 16 april in ‘Glansrol’ wegens haar lezing in Rozemarijn te Heemstede. Trouwens, ‘prof.dr. Carla Vlaskamp, directeur Research Centre on Profound and Multiple Disabilities van de RUG’ (dat dus pas kort geleden officieel is geopend) staat als contactpersoon vermeld bij het voornoemde persbericht. Ook Han Nakken is geen antroposoof, evenmin als Luc Stevens, maar er zijn zeker raakvlakken in zijn benadering. In de heilpedagogie en sociaaltherapie is hij in ieder geval geen onbekende. Dat kan ook niet met al de publicaties die hij verzorgd heeft.

1 opmerking:

barbara2 zei

junge, junge ist das ein sauberes und klares wasser.

Labels

Over mij

Mijn foto
(Hilversum, 1960) – – Vanaf 2016 hoofdredacteur van ‘Motief, antroposofie in Nederland’, uitgave van de Antroposofische Vereniging in Nederland (redacteur 1999-2005 en 2014-2015) – – Vanaf 2016 redacteur van Antroposofie Magazine – – Vanaf 2007 redacteur van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, die de Werken en voordrachten van Rudolf Steiner in het Nederlands uitgeeft – – 2012-2014 bestuurslid van de Antroposofische Vereniging in Nederland – – 2009-2013 redacteur van ‘De Digitale Verbreding’, het door de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ) uitgegeven online tijdschrift – – 2010-2012 lid hoofdredactie van ‘Stroom’, het kwartaaltijdschrift van Antroposana, de landelijke patiëntenvereniging voor antroposofische gezondheidszorg – – 1995-2006 redacteur van het ‘Tijdschrift voor Antroposofische Geneeskunst’ – – 1989-2001 redacteur van ‘de Sampo’, het tijdschrift voor heilpedagogie en sociaaltherapie, uitgegeven door het Heilpedagogisch Verbond

Mijn Facebookpagina

Translate

Volgers

Totaal aantal pageviews vanaf juni 2009

Populairste berichten van de afgelopen maand

Blogarchief

Verwante en aan te raden blogs en websites

Zoeken in deze weblog

Laatste reacties

Get this Recent Comments Widget
End of code

Gezamenlijke antroposofische agenda (in samenwerking met AntroVista)